Overzicht Volgende
Vorige
Inhoud
Opheffingsuitverkoop
- Interest door Armoede
- Lage Lonen Landen
- De Rol van het Geweld
- Er is veel te veel Geld
- Samenvatting
- Bronnen
Gedateerd november 2003 / juli 2004.
Opheffingsuitverkoop
Woeker als de bron van alle Kwaad. Argumenten te over bij voorstanders van
alternatieve economische systemen. Zij beweren dat de enorme Armoede
in de wereld niet verholpen, maar juist veroorzaakt wordt door nog
meer credieten te "geven" aan de ontwikkelingslanden, uiteraard in de vorm
van rentedragend Geld. Kortom: Arm door Geld.
Het is vaak lonend een bepaalde uitdrukking
om te keren en te kijken of door de nieuwgevormde zinsnede dan nog steeds
iets zinvols te berde wordt gebracht. Indien dit het geval is, namelijk, dan
heeft men een één op één afbeelding, een zogenaamde
equivalentie-relatie in handen. Dan zijn de twee begrippen in wezen
gelijkwaardig. Dan is het ene begrip onverbrekelijk verbonden met het
andere en dan is het onbegonnen werk om de twee zaken van elkaar te scheiden.
Geld door Armoede dus. Is dat een zinvolle uitdrukking ? Zo ja, dan
zijn de Interest en de Armoede representanten van één en
hetzelfde verschijnsel. Dan zal het niet mogelijk zijn om de armoede uit de
wereld te helpen met rentedragend geld. En dan zal het niet mogelijk zijn de
interest af te schaffen zonder tegelijkertijd de armoede op te moeten heffen.
Interest door Armoede
Aan klagers geen nood. Ik ben er zelf inmiddels ook wel van overtuigd
dat de overwegend negatieve linkse
kritiek op de globalisering van ons Westerse monetaire systeem
alleszins gerechtvaardigd is. Nu zou het oneerlijk
zijn te beweren dat door deze alternatievelingen alleen maar wordt geklaagd.
Mensen van Strohalm proberen metterdaad
renteloze geldsystemen op te zetten, in de praktijk. Met name in landen die
gebukt gaan onder een monetaire crisis, zoals het huidige Argentinië,
kan deze mogelijkheid enige verlichting brengen. Dank zij het lokale geld
(in dit geval de créditos) werd gepoogd de warencirculatie, binnen
een aantal ruilkringen weer op gang te brengen. Naar verluidt konden
maar liefst zes miljoen mensen in Argentinië op deze wijze weer
fatsoenlijk aan eten en drinken komen. Hierbij moet echter direkt worden
aangetekend dat gunstige ontwikkelingen in deze goeddeels voorbij
gaan aan de bevolking in grote steden zoals Buenos Aires. Bovendien blijft een
zekere kleinschaligheid troef. Ik heb nog nergens een bruikbaar idee gezien
over hoe men het rentedragende geld op wereldschaal te lijf zou willen
gaan.
In een eerder hoofdstuk hebben we gezien dat de
GrondRente eigenlijk de meest zuivere vorm van interest is. GrondRente is de
opbrengst van de grond, verminderd met de produktiekosten. Hieruit volgt dat
er ook grond moet bestaan met een opbrengst die marginaal is, hetgeen
inhoudt dat de prijs van het produkt juist gelijk is aan de kostprijs. Als de
grond te duur wordt om te bewerken, dat wil zeggen: als er geen produkt vanaf
kan worden gehaald wat nog nét concurrerend is, dan zal deze grond op
een gegeven moment braak blijven liggen. Immers, het is niet mogelijk om land
voortdurend te blijven bewerken beneden de kostprijs. Als daarentegen de grond
goedkoper te bewerken is dan de grond met marginale opbrengst, dan zal tegen
de geldende markprijs een meerwaarde in de wacht gesleept worden, die rente of
winst (in engere zin) wordt genoemd. De bewerker van het marginale stuk
land leeft op de armoedegrens, de bewerker van het betere stuk land verdient
meer dan hij nodig heeft om alle kosten te dekken. Opgemerkt wordt dat de hele
redenering uitsluitend opgaat wanneer er sprake is van een vrije markt.
We zien nu gemakkelijk wat de oorsprong is van de grondrente: een vrije markt,
in de eerste plaats. En dit in kombinatie met de tegenstelling tussen rijke en
arme grond. Dit verschil tussen rijk en arm is kennelijk precies wat men de
winstmarge pleegt te noemen.
We kunnen dit generaliseren als volgt. Rente of Winst kan onmogelijk bestaan
als er niet een tegenstelling is tussen Rijk en Arm. Het vraagstuk van
de Interest en het Armoede-vraagstuk zijn onderling verstrengeld in een innige
(mogelijk dodelijke) omarming. Interest is de oorzaak van armoede en
armoede vormt de marginale basis, een grondslag van
ellende die noodzakelijk is om de winst te laten gedijen.
Het is dus niet alleen Arm door Geld, maar ook ontstaat de interest, dat is ons
echte Geld, door Armoede. Er is een kortere weg om dit in te
zien, getuige Lietaer in [ 7 ].
Oorspronkelijk wordt al ons geld uit het niets geschapen. Het kan dus niet
anders of het geld voor de interest wordt afgepakt van andere mensen,
die daarmee, heel eenvoudig, zonder geld komen te zitten.
Telkens komen we weer uit op het oude thema
wat door Karl Marx al naar voren werd gebracht: kapitalisme en uitbuiting zijn
slechts twee kanten van één en dezelfde medaille.
Het is nu eenvoudig in te zien dat armoede-bestrijding in een systeem met
rentedragend geld, inderdaad, een contradictio in terminis moet zijn.
Maar, als interest en armoede elkaar wederzijds op deze manier in stand houden,
hoe kan men zich dan ooit bevrijden, uit deze vicieuze cirkel ?
Deze vraag zullen we zodadelijk proberen te beantwoorden. Vooralsnog resumeren
we nog even kort een heel andere konklusie, omtrent de oorsprong en de aard van
het verschijnsel interest. We hebben immers eerder ook gesteld dat Rente voortvloeit uit de Afschrijving van zaken. Is dit in
strijd met het bovenstaande ? In het geheel niet, lijkt ons. De interest welke
uit het verschil tussen rijk en arm wordt gehaald is relatief, een percentage
dat ontstaat aan de produktiezijde, door marginalisering van de kosten.
De interest welke uit de vernietiging van goederen wordt gehaald is absoluut,
een hoeveelheid die geconsumeerd wordt, maximalisering van de omzet. Het
combineren van allebei is pas werkelijk interessant, voor de uitbaters met
het Grote Geld.
Lage Lonen Landen
Laten we even terugkeren naar de grondrente. De vraag is in feite: hoe kan men
de marginalisering van sommige stukken grond opheffen ? Want als er geen arme
stukken grond bestaan, dan kan de tegenstelling tussen arme en rijke grond niet
langer zorgen voor grondrente. Dan tendeert de marge tussen rijk en arm naar
nul en de produktprijs naar de kostprijs. Het Kwaad kan worden bestreden met
zijn eigen middelen : bevordering van de efficiëncy namelijk, maar
dan wél wereldwijd, en met name: universele nivellering van
verschillen in produktie-efficiëncy tussen rijke en arme landen. Mondvol,
maar het betekent niets anders dan opheffen van de kloof tussen Rijk en Arm.
Niet goedschiks ? Dan maar kwaadschiks ! Geven we geen zeven procent van ons
bruto nationaal produkt ? (Zoals ooit gesuggereerd door
Jan Tinbergen, als ik me goed herinner) Nee ?!
Dan laten we ons toch bestelen voor de volle honderd procent !
Ondanks de schijn van het tegendeel, vindt deze
ontwikkeling op dit moment al plaats. Het verplaatsen van economische
aktiviteiten vanuit het Westen naar de Lage Lonen Landen is immers aan de orde
van de dag. Een verplaatsingsdrang die zich - zoals we hebben gezien - allang niet meer beperkt tot de eenvoudige
ongeschoolde arbeid. Hoe kan er in Nederland een
KennisEconomie van de grond komen,
wanneer alles waarop deze kennis van toepassing zou kunnen zijn, al ons
Penser avec les
Mains (Denken met de Handen), letterlijk en figuurlijk naar het
buitenland wordt verscheept ? De afgelopen week (40) werd Schiphol aan
Frankrijk verkwanseld, en werd het laatste
schip te water gelaten, bij de laatste scheepswerf die we in Nederland hebben:
van der Giessen - de Noord.
We stoten in Nederland alles af wat ons economisch gezien
ruggegraat verschaft. Niet alleen in Nederland, maar overal in de "Beschaafde
landen". Straks hoeven de volkeren van de Derde Wereld alleen nog
maar enkele lijnen door te snijden die de vestigingen aldaar verbinden met het
management in de hoofdkantoren van het Rijke Westen. En klaar is Jan Kees !
We hebben in dit land een econoom van groot gewicht gehad. Hij was nog wel
een NobelPrijsWinnaar : Jan Tinbergen.
Tinbergen heeft onder andere en onophoudelijk aangedrongen op een
ontwikkelingsbijdrage van tenminste 0,7 procent van het Bruto Nationaal
Product (BNP).
En hij waarschuwde voor de gevolgen, indien we de Derde Wereld onderontwikkeld
zouden laten. Een voortdurende toestroom van economische
vluchtelingen, in de eerste plaats. Ik vergeet nooit het verhaal van een zeker
iemand die het (écht niet langer dan) drie dagen in de produktiehal van
de BUVA in Barendrecht heeft volgehouden:
als we daar naar de kantine gingen, dan zaten de Marokkanen bij elkaar,
de Turken bij elkaar en de Nederlanders bij elkaar. Maar ik was de enige
Nederlander. Nu zien we hoe het ook anders kan. Niet alleen wordt in ons
eigen land alle werkelijke produktie ter hand genomen door buitenlanders. Het
is veel dramatischer: hele produktielijnen, ja hele fabrieken worden verplaatst
naar het buitenland. En dit kan met de huidige stand van de techniek heel snel
gerealiseerd worden. Ik hoorde een iemand op TV zeggen dat het afbreken en weer
opbouwen van een complete produktielijn niet meer tijd in beslag behoeft te
nemen dan vier dagen !
De gevolgen zijn niet mis. Zoals gezegd. Wanneer
de overdracht van alle produktiecapaciteit naar de Lage Lonen Landen
eenmaal in een eindstadium is gekomen, dan volstaat het om een paar touwtjes
door te knippen. Het eerste waar men hier natuurlijk voor moet vrezen is een
gigantische werkloosheid. Iedereen die beroepshalve toch al niet deelnam
aan de werkelijke produktie - en zijn dat inmiddels niet de meesten van ons ?
- zal gewoon op straat komen te staan. Ik hoef in dit verband toch niet uit
te weiden over het sneeuwbal-effekt wat dit zal uitoefenen op het rest van de
economie ? En de diverse rgeringen maar volhouden dat Nederland zich ontwikkelt
tot een KennisLand. Word toch eindelijk eens wakker !
Nederland ontwikkelt zich tot een DerdeWereldLand. Misschien wel in een veel
rapper tempo dan we denken. En dit is ook nog eens helemaal onze eigen
schuld, dikke bult. Hadden we maar tijdig een halt moeten toeroepen aan
de uitverkoop
van onze beschaving !
De Rol van het Geweld
Naar het zich laat aanzien, zal het doorknippen van de laatste lijntjes echter
niet plaatsvinden zonder het nodige geweld. Want op het allerlaatst heeft het
Rijke Westen, en dan met name Amerika
Amerika, nog één sterke troef in handen:
zijn superieure militaire macht. Een voorproefje van wat de wereld te wachten
staat hebben we kunnen zien bij de bezetting van Irak. Enkel omdat het de enig
overgebleven supermacht onwelgevallig was dat de Iraakse olie in Euro's werd
afgerekend. Gelooft u het niet ? Ik heb hier bewijsmateriaal.
Het imperialisme als hoogste stadium van het kapitalisme
(: Vladimir Lenin). Wat hierop het antwoord van onderdrukte en gefrustreerde
mensen kan zijn? Ik hoef enkel maar te refereren aan de
nachtmerrie van 9 september 2001. Toch onvoorstelbaar dat het Amerikaanse
volk hier niets van opsteekt. Dat iedereen in een democratie president
kan worden, tot daar aan toe, maar dat iedereen het dan nog
wordt ook ! Amerika, het land van de onbegrensde mogelijkheden.
Ze hebben nu (8-10-2003) zelfs een Terminator
gekozen als gouverneur van Californië. Daar zijn we mooi klaar
mee. Kleine wetswijziging, en wedden dat Arnie het dan ook nog tot president
schopt ? Afgaande op zijn films, hoe zou deze robot van de Laatste Dagen omgaan
met de ultieme macht, de macht over kernwapens ? Dat wil je vast niet weten.
Echter, dit is alles slechts een kwestie van tijd. De precisie-bombardementen
van onze geallieerden komen er kort en goed op neer dat deze bange jongens zo
gauw mogelijk van hun bommenlast verlost willen zijn, om naar hun basis terug
te kunnen keren, voordat ze het in hun broek gedaan hebben. De Amerikanen zijn
dermate dapper dat ze op alle mogelijke en onmogelijke momenten het vuur openen
op de bevolking. In Afghanistan weer negen terrorristen gedood, allemaal kleine
kinderen. Collateral Damage. Het had overigens niet veel gescheeld of
zij hadden het onderkomen van Saddam Hussein schoongeveegd op de militaire
manier. Dan hadden ze die - o zo gevaarlijke - Saddam slechts als losse
brokjes in handen gekregen. Kort en goed. Schamen we ons eigenlijk niet een
beetje, voor zoveel onevenredig geweld ? En dan ook nog uitsluitend gericht
tegen ontwikkelingslanden ! Durven we eigenlijk wel ? Maar het gaat ons - over
het paard getilde en verwende Westerlingen als wij zijn - zodadelijk ontbreken
aan de nodige ruggegraat. De wurggreep waarin wij de wereld houden, zal
vanzelf aan kracht gaan inboeten. De Romeinen hebben Hun WereldRijk tenslotte
ook niet vol kunnen houden.
Er is veel te veel Geld
Al dat gezever over gebrek aan geld! Wat een onzin!
Let Google be your friend en tik even in "er is veel te veel geld".
Dan stuiten we bijvoorbeeld op een artikel als
hier (2021):
Er is te veel geld in de wereld. Er circuleert ongeveer 33 keer zoveel geld
op aarde als dat er goederen worden geproduceerd, gedistribueerd en geconsumeerd.
En dan dit bericht:
31 augustus 2013, TeleTekst pagina 105
Inspire2Live-geld niet naar kanker
----------------------------------
Inspire2Live, een spin-off van Alpe
d'Huzes, heeft de afgelopen jaren amper
geld uitgegeven aan kankeronderzoek. Er
ging vooral geld naar management fees
en reis- en verblijfkosten. Dat heeft
Nieuwsuur uitgezocht.
De stichting Inspire2Live beschikt over
5 miljoen euro, uit het Alpe d'Huzes-
fonds van KWF Kankerbestrijding. Daarvan
is nu 1,6 miljoen uitgegeven. Slechts
200.000 euro van dat bedrag is besteed
aan wetenschappelijk onderzoek.
Vorige week bleek dat oud-voorzitter
Veenendaal van Alpe d'Huzes zich in
2010 en 2011 liet betalen uit het fonds
van de organisatie.
Geld zat, het komt alleen voortdurend terecht in de verkeerde zakken:
Jantje zag eens pruimen hangen,
O! als eieren zo groot.
't Scheen, dat Jantje wou gaan plukken,
Schoon zijn vader 't hem verbood.
Hier is, zei hij, noch mijn vader,
Noch de tuinman, die het ziet:
Aan een boom, zo vol geladen,
Mist men vijf, zes pruimen niet.
Nietwaar Jantje Veenendaal? Juist, normen en waarden. En het is niet waar:
Maar ik wil gehoorzaam wezen,
En niet plukken; ik loop heen.
Zou ik om een hand vol pruimen
Ongehoorzaam wezen? Neen !
Er is dus helemaal geen gebrek aan geld! Er is juist veel te veel geld!
Enfin, uit de voorgaande hoofdstukken moge wel duidelijk zijn dat geen andere
mogelijkheid bestaanbaar is, gezien alleen al de onsterfelijkheid van het geld
en de (vaak opzettelijke) bederfelijkheid van alle andere goederen. Als je een
brood hebt gekocht en opgegeten dan is het brood op, maar niet het geld waarmee
je het hebt gekocht. Dit vinden we bovendien vanzelfsprekend. Goederen worden
opgebruikt maar geld wordt hergebruikt. Geld is het enige wat in onze
economie echt duurzaam is.
Maar we hadden een kans, bij het lenen van geld, voor bijvoorbeeld een
hypotheek. De bank schept 200.000,00 Euro, uit het niets, jawel: uit het niets.
Citaat:
Veel mensen weten niet dat naast centrale banken de primaire banken het recht
hebben om geld uit het niets te creëren. Het geld voor uw hypotheek wordt
dus uit het niets geschapen, gewoon met een druk op de knop..
Met dit geld koop jij een huis. Je lost netjes over 30 jaar de hypotheek af.
Waarom 30 jaar? Omdat deze 30 jaar volgens de bank (zie Een Eigen Huis) de gemiddelde levensduur van een huis is. Op het eind van
de rit is dus om te beginnen het huis "op" (ook al is dit niet het geval). En
op het eind van dezelfde rit ontvangt de bank 200.000,00 Euro. Dit bedrag wordt
vervolgens keurig weggestreept tegen de openstaande schuld. Huis weg, geld weg.
We weten allemaal dat dit verhaal niet klopt. Want als het zou kloppen dan
zou het geld niet het eeuwige leven hebben. De oplossing voor dit probleem is:
rente. Door de bank genomen (!) betaalt een huizenkoper aan de bank het
dubbele - ja, u leest het goed: twee keer zo veel - van wat zijn huis waard is:
een keer aan aflossing en nog eens hetzelfde bedrag aan rente. Dan klopt alles
weer, want het huis is nu wel "op" maar het geld is niet op: het is nog steeds
de volle twee ton. Wanneer volgens Silvio Gesell het goed zou zijn als het geld niet het eeuwige leven zou
hebben, dan moet er zeker worden gedacht aan afschaffen van de rente.
Het volgende klopt dus niet:
- Waarde aan goederen = waarde aan geld