Uit "De Paddestoel" van de Augustinus-parochie in Barendrecht, geschreven
in het kader van "Vrede, Gerechtigheid en Heelheid van de Schepping", de
thema's van het door Carl von Weiszäcker geïnitieerde Conciliair
Proces, dat inmiddels vrijwel ter ziele is.
Eeuwig (Over)Leven
Wat zal de wereldvergadering van Christenen moeten doen ? De waarheid
spreken ! (: volgens von Weiszäcker's boekje "De tijd dringt").
Wat is waarheid ? Waarheid is datgene wat strekt tot eeuwig leven.
Een antwoord dat veel minder verheven bedoeld is dan dat het klinkt.
De definitie geldt namelijk met mathematische precisie. Wanneer is in de
wiskunde een stelling onwaar ? Wanneer blijkt dat men er niet onbeperkt
op voort kan bouwen, wanneer de redenering vroegtijdig vastloopt in een
paradox. Het geheim van de uitgesloten derde is de stilzwijgende aanname
dat onze kennis grenzeloos is. Blijkbaar is voor het wetenschappelijk
denken alleen de eeuwigheid goed genoeg !
Wetenschap en techniek oefenen een bijna religieuze aantrekkingskracht
uit op de beoefenaars ervan. Het geloof In de onbeperkte vooruitgang,
hier op aarde. Al is het inmiddels wel duidelijk dat
de praktijk niet helemaal in overeenstemming is met de theorie.
Vroeger was biologie mijn favoriete vak. Een van zijn collega's bij het
Rekencentrum vertelde het volgende verhaal.
Samen met een vriend bekeek
hij onder de elektronenmicroscoop een microprocessor-chip. Voorwaar een
indrukwekkend staaltje van techniek. Maar bij een vergroting van meer dan
eenduizendste millimeter valt er weinig meer aan te beleven. Zijn vriend,
die bioloog was, stelde voor om de chip te vervangen door een vlieg,
En kijk, tot ver in het submicron-gebied worden steeds nieuwe, boeiende
strukturen zichtbaar.
Wanneer de Schepper zoveel zorg heeft besteed aan
zelfs een nietig insekt. Dan is het toch ongelofelijk dat dit alles maar
voor tijdelijk bedoeld zou zijn ? Deze fantastisch mooie planeet, ons
unieke woonoord.
Het eeuwige leven op deze wereld, dat is de uiteindelijke konsekwentie
van de ethiek, die ons door wetenschap en techniek wordt opgedrongen.
Eeuwig leven, of eeuwige dood. Na ons de zondvloed ! God heeft beloofd
dat het leven op aarde nooit meer zal worden vernietigd door water.
Maar een dergelijke belofte gaat helaas niet op voor het helse vuur,
dat wij met onze atoomwapens ontstoken hebben. Lees Jesaja en de Openbaring.
Zo'n jaar of vijftien geleden, toen ik nog in Gouda woonde, hielden wij
gespreksavonden over het thema "Christendom en Marxisme". Ik herinner me
nog levendig een woordenwisseling die ik toen had met een protestantse
medechristen. De mogelijkheid werd geopperd dat deze wereld vroegtijdig
zou worden vernietigd door een kernoorlog. Zijn reaktie daarop nagelde
mij vast aan de grond: dat kon hem helemaal niets schelen ! Nee, want
dan zal de Mensenzoon komen op de wolken des hemels. En zij die daartoe
zijn uitverkoren zullen worden gered ...
Ik weet niet of God gek genoeg is om de Zijn Zoon nog eens op te laten
draven, voor een mensheid die uit vrije wil de hand aan zichzelf slaat.
Wordt het Christen zijn niet al te gemakkelijk opgevat als een soort van
levensverzekering, die ons ontslaat van de plicht om het leven hier op
aarde uit alle macht voort te zetten ? Voortzetting van het leven, voor
onbepaalde tijd. Korter dan "eeuwig" is geen bevredigend alternatief !
Eeuwig leven hier. Pythagoras leeft voort In de stelling van Pythagoras.
Boyle leeft voort in de wet van Boyle. Bach komt tot leven wanneer u
straks weer de Matheus Passie beluistert. Een kind volgt het voorbeeld
van zijn vader en moeder, en geeft de fakkel van het leven weer door aan
zijn eigen kinderen. En zo voort, en zo voort ...